Στα μαθηματικά, γνωρίζουμε τον κανόνα: αλλάξτε τη σειρά των όρων και το άθροισμα παραμένει το ίδιο. Η μόδα σήμερα ακολουθεί την ίδια αρχή. Ανεξάρτητα από το πώς η Kering αποφασίζει να αναδιατάξει τους δημιουργικούς διευθυντές της, ο όμιλος δεν θα δει τα κέρδη της να εκτοξεύονται μαγικά. Οι πραγματικές προκλήσεις έγκεινται στο οικονομικό κλίμα, όχι στο ταλέντο - το οποίο η Kering έχει άφθονο, μερικά από τα οποία είναι πραγματικά ανεκτίμητα.
Αυτή η σεζόν μοιάζει με σημείο καμπής. Η τρέχουσα Εβδομάδα Μόδας θα μείνει στην ιστορία ως μία από τις πιο ανατρεπτικές της πρόσφατης ιστορίας, με οίκους μόδας να ανταλλάσσουν δημιουργικά πρωταγωνιστές. Ο οίκος Gucci, με την άφιξη της Demna, δεν αποτελεί εξαίρεση.
Γνώριζα τον Demna προσωπικά. Το 2014, όταν εργαζόμουν ως εφαρμοστό μοντέλο στον Louis Vuitton, ο Demna ήταν ήδη ένας από τους πιο ταλαντούχους στυλίστες, δουλεύοντας με εξωτερικά ρούχα και δερμάτινα είδη. Μέχρι τότε, είχε τελειοποιήσει την τέχνη του στον Maison Margiela, και μάλιστα είχα περπατήσει σε πασαρέλα υπό την καθοδήγησή του. Ο Demna ήταν ασυνήθιστος: υπήρχε μια ευαλωτότητα, μια υπερευαισθησία μέσα του. Δεν ήταν ιδιαίτερα κοινωνικός, αλλά πάντα παρέμενε ευγενικός. Πάντα στο πλευρό του ήταν η Martina, η ευγενική, εξυπηρετική βοηθός του και πιστό δεξί χέρι, η οποία αργότερα θα τον ακολουθούσε στον Balenciaga.
Δεν γνωρίζω τον Demna του σήμερα, φυσικά. Έγινε απρόσιτος αφότου αυτός και ο αδερφός του λάνσαραν τον οίκο Vêtements, ακριβώς τη στιγμή που εγώ αποχώρησα από τη Vuitton για άδεια μητρότητας. Εκείνη την εποχή, κανείς δεν συνειδητοποίησε ότι τα αδέρφια βρίσκονταν στο κατώφλι μιας νέας εποχής. Σήμερα, όλοι γνωρίζουμε καλά την άνοδο του Demna στην παγκόσμια αναγνώριση, την επένδυσή του στην εξέλιξη του Balenciaga, αλλά και τις συνεχιζόμενες οικονομικές δυσκολίες του ομίλου Kering (και όχι μόνο τις δικές τους), οι οποίες τελικά πυροδότησαν αυτό το συνεχιζόμενο «καρουζέλ σχεδιαστών». Ο Pierpaolo Piccioli άφησε τον Valentino για τον Balenciaga, με τον Alessandro Michele να παίρνει τη θέση του, και ο Demna εδραίωσε τη θέση του στην Gucci.
Από τη μία πλευρά, είναι αξιοθαύμαστο — η Kering φροντίζει τους δικούς της, και εκτιμώ αυτή την αφοσίωση σε ανθρώπινο επίπεδο. Από την άλλη πλευρά, οι κινήσεις της ομάδας αποκαλύπτουν μια κάποια απελπισία, παρά το γεγονός ότι οι ίδιοι οι σχεδιαστές είναι εξαιρετικά ταλέντα με ξεχωριστά στυλ.
Ο Michele είναι ένας θεός της αντίκας και του vintage — κυριολεκτικά, η ικανότητά του να ανακαλεί την ατμόσφαιρα μιας περασμένης εποχής δεν μοιάζει με καμία άλλη. Ο Piccioli είναι ένας δεξιοτέχνης του χρώματος και της μινιμαλιστικής κοπής. Οι παλέτες χρωμάτων του γεννούν νέες τάσεις που εμείς ως παρατηρητές παρατηρούμε να εισχωρούν γρήγορα στην καθημερινή ζωή. Και μετά, φυσικά, υπάρχει ο Demna. Μοναδικός, διαμορφωμένος από το τραύμα, αλλά ικανός να μετατρέψει τον πόνο σε δημιουργία, καθιστώντας τον σχεδιαστή και το είδωλο για τη σημερινή νεολαία. Μέσα από τα ρούχα, μεταδίδει την ιδεολογία του στην ανθρωπότητα.
*Αναπόφευκτα, το καρουζέλ των σχεδιαστών έχει το δικό του δράμα. Η διαμάχη συνοψίζεται στο εξής: Ο Valentino έχει «αγαπηθεί από τον Gucci», ο Gucci έχει «αγαπηθεί από τον Balenciaga» και τώρα περιμένουμε ότι ο Balenciaga θα «αγαπηθεί από τον Valentino».*
Μόλις πριν από λίγες μέρες, ο διάσημος λογαριασμός στο Instagram Demnagram — η ημιεπίσημη φωνή της Demna, που ιδρύθηκε από έναν Γεωργιανό, τον Saba Bakhia — ανακοίνωσε ότι ο οίκος Gucci είχε σβήσει ολόκληρο το feed του. Είναι κρίμα. Γιατί να υποτιμήσουμε τα πάντα με αυτόν τον τρόπο; Αλλά αυτοί είναι οι νέοι κανόνες του παιχνιδιού της μόδας: ό,τι υπήρχε πριν δεν έχει πλέον σημασία. Και εκεί ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα. Οι σχεδιαστές περνούν χρόνια βυθιζόμενοι σε αρχεία, απορροφώντας την ιστορία των οίκων και των προκατόχων τους, μόνο και μόνο για να την παρουσιάσουν ως μια «πλήρη επαναφορά».
Τι παιχνίδι παίζεται εδώ; Ας είμαστε ειλικρινείς: αυτό που είδαμε στην προεπισκόπηση της Gucci ήταν ένα μείγμα κωδίκων του οίκου και του προσωπικού οράματος της Demna. Αντίκες και vintage σκελετοί που θυμίζουν το Λούβρο, βικτωριανές σιλουέτες και φλοράλ υφάσματα — ένας φλογερός φόρος τιμής στον Alessandro. Η εμφάνιση «Νάρκισσος» και οι ανδρικές μπουφάν με φιόγκους — μια αναφορά στον Tom Ford. Η αισθητική «γκαλερίστα» — μια ηχώ του μινιμαλισμού της Frida Giannini. Και τα υπόλοιπα; Η κληρονομιά της Demna που έρχεται από τον Balenciaga.
Δεν υπάρχει καμία κριτική εδώ. Η αρχειακή εργασία έχει γίνει άψογα. Αλλά γιατί να σβηστούν τα πάντα από το Instagram; Ποιες αξίες μεταδίδονται μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης; Και πότε θα τελειώσει επιτέλους αυτό το ατελείωτο παιχνίδι της «επαναφοράς»;
Ευγενική παραχώρηση: Gucci
Κείμενο: Αρχισυντάκτρια Γιούλια Χάρφουχ